Siz hiç dokuma tezgahı gördünüz mü?
Mekik soldan sağa, sonra sağdan sola fırlar ve üzerine tarak tak diye inip sıkıştırır. Yukardan inen bir anlamda dünyanın meridyenleri gibi olan dikey sabit ipliklere çözgü, yine enleme benzetebileceğiz yatay hareketli ipliklere ise atkı denir. Atkının çözgüler arasından fırlatılabilmesi için oluşturulan aralığa ağızlık denir.
Ben dediğimiz kişiliklerin oluşumu da bu mekanizmaya benzer; sağ ve sol yanlarımız, mantık ve hayal-yaratım arasında durmaksızın dokunur. Atkının bir mekik aracılığı ile bu işlemi yaptığını biliyoruz ve işte o mekik insanda merak ve arzuya karşılık gelir muhtemelen.
Asker gibi; sağ sol, sağ sol, sağ sol!
Önden birer harf düşürürseniz gülümsersiniz: Ağ ol, ağ ol, ağ ol
Halı-kilim dokuma projesi kapsamında teknik proje çalışması yaparken dokuma tezgahlarının çalışma prensibine göz atmıştım.Kilimlerde her birinin anlamı olan bir desen bulunur.Bunlar; muska ve nazarlık,kuş,pıtrak,sandık,çengel ve artı, ejderha,kartal,küpe,göz,bereket,bukağı,eli belinde,saç bağı,koç boynuzu,su yolu,akrep, yıldız ve hayat ağacı desenleri bulunmaktadır
Motifler Anlamları
Muska ve nazarlık Nazarlık; kem bakışların etkisini azaltır. Muska ise; sahibini
kötü olaylardan korur.
Kartal Güç ve kudreti temsil eder.
Küpe Evlenmek isteyen genç kız ailesine isteğini dolaylı olarak
belli eder.
Göz Kem gözlere, zarara karşı koruyucu olduğuna inanılır.
Bereket Birlikte kullanılan eli belinde ve koç boynuzu kadın ve
erkeği temsil eder. Ortadaki gözde aileyi kötülüklerden
korur.
Bukağı Aile birliğine ve birlikte olma umuduna işaret eder.
El, parmak ,tarak Parmaklar, kem gözlerden korur. El motifi; verimliliği, tarak
ise doğumu simgeler.
Pıtrak Bol çiçekli anlamına gelir. Bolluğun bereketin sembolüdür.
Sandık Genç kızların çeyiz sandığını simgeler
Çengel ve Artı (+) Türk dokumalarında artı (+) ve çengeller insanların
tehlikelerden korunması için sık kullanılır.
Ejderha Ejderha hava ve suyun efendisidir. Bereketli bahar
yağmurlarını getirdiğine inanılır.
Kuş Baykuş ve karakarga kötülükleri, bülbül ve güvercin; iyi
şansı simgeler.
Elibelinde Anneliğin, dişiliğin ve verimliliğin sembolüdür.
Saçbağı Evlenme isteğini ifade eder. Dokumaya katılan saç ise
ölümsüzlüğü temsil eder.
Koç boynuzu Üretkenlik, güç ve erkekliği temsil eder. Dokuyan kişinin
çok mutlu olduğunu ifade eder.
Su yolu Suyun insan hayatındaki önemini vurgular.
Akrep Akrebin kötülüğünden korunmak için dokunur.
Yıldız Üretkenliği temsil eder.
Hayat ağacı Sonsuzluğ un sembolüdür.
Kurtizi Kurtlardan ve canavarlardan korunmak için kullanılır.
Biz hangi deseni örüyoruz 🙂
Her birimiz o andaki ihtiyacımıza göre bir desen örüyoruz. Aynı deseni örüp duranlarda bi sorun olabilir çünkü demektir ki; aynı ihtiyaç bi türlü giderilememiş 🙂